بررسی ساختار و جایگاه تاریخی و اعتقادی شیخیه کرمان با تاکید بر حجگزاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران.

2 استاد، گروه تاریخ، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران.

3 استادیار، گروه تاریخ و تمدن اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

چکیده

عقاید شیخیه در اصول و فروع دین و احکام شرع برگرفته از آیات قرآن، سنت پیامبر و اخبار و احادیث ائمه است. در این تحقیق به بررسی ساختار و جایگاه تاریخی و اعتقادی شیخیه با تاکید بر حجگزاری پرداخته شده است. این تحقیق از حیث هدف نظری و از لحاظ شیوه اجرا توصیفی- تحلیلی است. نتایج نشان داد شیخیه شیعیانی هستند که در جزء و کل مسائل سعی در تبعیت از امامان داشته و جز فرمایش آن‌ها به چیزی از یافته‌های عقول ناقصه و قیاس ها و سلیقه‌های شخصی اشخاص عادی در دین خدا اعتماد نمی‌نمایند. شیخیه اصول دین را منحصر در چهار اصل توحید، نبوت، امامت و تولی و تبری می‌دانند. شیخیه معاد و عدل را اصول دین می‌دانند ولی معتقدند اعتقاد به خدا و رسول ضرورتاً مستلزم اعتقاد به قرآن بوده و از جمله تعلیمات آن عدل و معاد است. یافته‌های تحقیق گویای آن است که فرقه شیخیه یکی از انشعابات جدید شیعه است که بر اساس اعتقادات خاص شیخ احمد احسائی به وجود آمد. وی در مسائل کلامی مختلفی، از جمله معاد جسمانی، معراج پیامبر ، شئون ائمه و هورقلیا، به باورهایی معتقد شد که مخالفت عالمان و فقیهان امامیه را برانگیخت و صدور حکم تکفیر خود و طرد پیروانش را باعث گردید.

کلیدواژه‌ها