گستره اراده زوجین در امتناع از فرزندآوری در فقه و حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.

2 استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران، (نویسنده مسئول)

3 استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران

چکیده

ازدواج به عنوان یک نهاد حقوقی، مایه الفت و آرامش زن و مرد است و از نتایج مهم آن فرزندآوری و تولیدمثل است. فرزند از عطایای الهی، زینت پدر و مادر و مایه فخر آنان است و تعالیم و ادیان اسلامی،‌ به داشتن اولاد بسیار تاکیده شده است. مسلما داشتن فرزند حق طبیعی هر کدام از زن و مرد بوده و هیچ یک از آنها به استثنای حالت ضرورت، نمی تواند بدون جلب رضایت دیگری، او را از این نعمت الهی محروم سازد. با این وجود از موقعیت‌های عملی حائز اهمیت در خانواده، اعمال اراده یکی از زوجین در جلوگیری از بارداری و فرزندآوری است که ممکن است در ضمن عقد ازدواج و در قالب شرط امتناع از داشتن فرزند ظاهر شود. این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال بررسی دامنه اراده یکی از زوجین در ممانعت از داشتن فرزند، در خلال زندگی زناشویی و نیز بررسی صحت یا عدم صحت شرط نداشتن فرزند ضمن عقد نکاح است. گمانه این پژوهش بر لزوم وجود رضایت زوج یا زوجه در مقابل اراده طرف دیگر و نیز بطلان شرط امتناع دائمی فاقد عذر از فرزندآوری و صحت عقد مشروط به آن، مبتنی است.

کلیدواژه‌ها