بررسی تطبیقی نظام خانواده اُمانیستی و نظام خانواده محور اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم قرآن و حدیث, دانشکده ی علوم انسانی, دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز, اهواز, ایران

2 دانشجوی دکتری تخصصی رشته ی الهیات و معارف اسلامی, گروه علوم قرآن و حدیث , دانشکده ی علوم انسانی, دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز,

3 گروه معارف اسلامی ، دانشکده علوم انسانی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران

چکیده

خانواده از نخستین نظام‌های نهادی عمومی و جهانی است که برای رفع نیازمندی‌های حیاتی و عاطفی انسان و بقای جامعه ضرورت تام دارد. اما جایگاه و کارویژه‌های خانواده در نقاط مختلف جهان تحت تأثیر اندیشه‌های حاکم بر جامعه، تا حد زیادی متفاوت است. در این مقاله به بررسی تطبیقی امانیسم و خانواده محوری در اسلام پرداخته شده است. سوال اساسی که در این خصوص مطرح و مورد بررسی قرار گرفته این است که اومانیسم چه تأثیری بر خانواده در غرب گذاشته و تأثیرات حاصله در مقایسه با خانواده محوری در اسلام چگونه قابل ارزیابی است؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی سوال مورد اشاره بررسی شده است. خانواده همچون کارگاهی تکمیل کننده می‌ماند که جنس مؤنث را در کنار جنس مذکر جهت تکمیل یکدیگر قرار می‌دهد. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که اومامنیسم ریشه در عصر رنسانس و انقلاب صنعتى دارد و با اصالت دادن به انسان سبب ترویج فردگرایی شده و تحت تأثیر فردگرایی، خانواده در غرب از شکل متداول طبیعی خود فاصله گرفته است. تغییر در اشکال خانواده و شکل‌گیری خانواده‌های تک نفره، تأخیر در ازدواج و افزایش طلاق، تغییر در ساختار خانواده و خدشه‌دار شدن جایگاه والدین در خانواده و کاهش روابط عاطفی در میان اعضاء خانواده از مهمترین آثار اومامیسم بر خانواده در غرب است. در اسلام اما برخلاف اومانیسم، بر رویکرد اجتماع محور خانواده تأکید شده و حفظ ساختار خانواده با محوریت مرد به عنوان سرپرست خانواده و احترام به والدین و نکوهش طلاق تأکید می‌شود.

کلیدواژه‌ها