ببررسی تطبیقی گستره احکام حکومتی در اندیشه آیه الله خویی و آیه الله بروجردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد ایران.

2 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد ایران.

3 دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد ایران.

چکیده

پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، مسأله «ولایت عامه فقیه»در برابر عدم ولایت یا ولایت محدود فقیه ازسوی فقها و اندیشمندان، همواره به عنوان محل بحث و مشاجره در محافل علمی و سیاسی می باشد. از جمله مهم ترین آن ها آیه الله خویی و آیه الله بروجردی هستند. نوشتار حاضر با نگاهی تطبیقی و رجوع به آرای این دو، با به کارگیری روش تحلیل محتوای کیفی، به اثبات پذیرش اختیارات حکومتی برای فقیه از سوی ایشان پرداخته است. بررسی و تحلیل منابع و دیدگاه های مختلف نشان می دهد، هر دو فقیه بر لزوم مراجعه ی مردم به فقیه منصوب در فقدان معصوم(ع)اتقاق نظر دارند، اما به نظر می رسد در نظرات و آرای،آیه الله برجردی نگاه ویژه تر و گسترده تری به اختیارات فقیه نسبت به آیه الله خویی وجود دارد و حتی اختیار صدور حکم حکومتی ازسوی فقیه حاکم در عموم "مسائل مستحدثه"، متمایز از احکام اولیه و ثانویه، جهت گره گشایی از امور و قابلیت تطبیق قوانین شریعت باپیچیدگی ها و اقتضائات متغیر زمان و حفظ و رعایت "مصلحت عموم مسلمین" را تجویز می کند.

کلیدواژه‌ها