بررسی تطبیقی تضمین‎ها در معاملات تجاری (حقوق ایران، کامن‎لا و مقررات بین‎المللی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد ،

2 استادیار عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه شاهد تهران، تهران ، ایران ( نویسنده مسئول )

3 دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی قزوین ،قزوین ، ایران

4 دانشجو عضو هیات علمی دانشگاه تهران، تهران ، ایران

10.30510/psi.2023.284413.1691

چکیده

از گذشته‎های بسیار دور برپایه ضرورت و سپس مبتنی بر عرف و قوانین و مقررات، طرف‎های قراردادها و معاملات تجاری برای اطمینان از اجرای درست و بی کم و کاست تعهدات، نهاد حقوقی تضمین را بنا گذاشتند. با این منظور و هدف که چنانچه متعهد در اجرای تعهداتش تاخیر داشت، یا آن را ناقص و یا نادرست اجرا نمود و یا اساساً از اجرای تعهد یا تعهداتش، خودداری کرد متعهدله بتواند از محل تضمین یا وثیقه، زیانهای خویش را جبران و مطالباتش را دریافت نماید. در این راستا افزون بر ضمان اشخاص، علی‎الاصول، هر شیئ مادی یا هر حق مالی دارای ارزش اقتصادی نیز می‌تواند به عنوان تضمین در معاملات، منظور و مورد بهره‎برداری قرار گیرد. مشروط بر این‎که امکان جبران زیان و برداشت مطالبات از محل آن، وجود داشته باشد. از این رو، تضمین‎ها در معاملات و به تبع، مقررات حاکم بر آنها همواره از تنوع و گوناگونی به نسبت فراوان برخوردار بوده و به پیروی از تغییر و تحولات در شیوه معاملات، تغییر و تحولات در این حوزه هم روزافزون بوده است. در کنار تنوع تضمین‎ها به پیروی از اقتضای گونه‎ی قرارداد و متفاوت بودن شرایط تعیین تضمین برای معاملات میان اشخاص خصوصی با بخش‎های دولتی، هرگاه معامله یا قرارداد در سطح بین‎الملل، محقق گردد بر دامنه این تنوع و تفاوت‎ها نیز افزوده می‎شود و پیچیدگی مقررات حاکم بر تضمین‎ها را بیشتر می‎نماید.

کلیدواژه‌ها