جامعه‌شناسی فرهنگ و اجتماعیات قوم بختیاری در منظومۀ ره‌آورد وحید (بازۀ مشروطه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، اصفهان، ایران

2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، اصفهان، ایران

3 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف‌آباد، اصفهان، ایران

10.30510/psi.2024.442644.4413

چکیده

چکیده
این تحقیق، بازتاب مؤلفه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بختیاری‌ها را در منظومۀ ره‌آورد وحید، سرودۀ حسن وحید دستگردی، شاعر روزنامه‌نگار عصر مشروطه، به روش توصیفی ـ تحلیلی، بررسی کرده است. نتایج پژوهش نشان ‌‌داد که شاعر مؤلفه‌های پیش‌گفت را در شعر خود در سطح قابل اعتنایی، بازتاب داده‌است، در این انعکاس؛ مضامین میهن‌پرستی، شاهنامه‌دوستی، مهمان‌نوازی، دفاع از مظلوم، ظلم‌ستیزی، دلیری، فداکاری و جانفشانی در راه میهن، احساساتی بودن، تهییج‌پذیری، ظرفیت عظیم لشکرآرایی، دل‌پاکی، درویش‌مسلکی، ایمان و اعتقادات مذهبی، منش فرهنگی و سیاسی بختیاری‌ها از جمله کنشگری‌های سیاسی و فرهنگی سرداراسعد و رویکردهای سیاسی و اجتماعی نجفقلی‌خان صمصام‌السلطنه، ابراهیم‌خان ضرغام‌السلطنه و فرزندش ابوالقاسم‌خان(فرمانده میدان در فتح اصفهان) و بی‌بی‌مریم بیگم(معروف به سردار مریم بختیاری)، نصیرخان سردار جنگ و رویارویی بختیاری‌ها با روس و انگلیس نسبت به دیگر موارد و اشخاص بختیاری چشم‌گیر و دارای بسامد بالاست. این وضعیت نشان می‌دهد حسن وحید دستگردی آگاهانه از شعر به‌عنوان رسانه، ابزار آگاهی، اطلاع رسانی و عنصر مهیج در جهت مبارزه با ظلم و سلطۀ حکام مستبد و بیگانگان و تبیین و توضیح واقعیت‌های اجتماعی در اهداف آزادی‌خواهانه و همسویی عشایر به‌ویژه عشایر بختیاری با کنش‌های ملی و پردازش رسالت‌مند به تاریخ اجتماعی عصر خود بهره برده‌است.

کلیدواژه‌ها