سیر تاریخی مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران، افغانستان و انگلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خاتم النبیین کابل

2 دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشیار پردیس فارابی دانشگاه تهران،

چکیده

از مباحث اساسی در حوزه حقوق جزا، مسئولیت کیفری است که همواره از دغدغه‌های مهم هر نظام کیفری برای تأمین عدالت و برقراری نظم در جامعه بوده است. مسئولیت کیفری با توسعۀ روزافزون معاملات وپررنگ شدن اقتصاد درسطح بین‌المللی، زمینۀ ورود برخی بازیگران جدید را د عرصۀ کیفری فراهم کرد. از مهم‌ترین این موارد اهمیت فعالیت اشخاص حقوقی بود که دغدغه ارتکاب جرم ازسوی این اشخاص، قانون‌گذاران را برآن واداشت تا به دنبال پاسخ‌دهی کیفری به رفتارهای جرمی این اشخاص باشد. هرچندکه تا هنوز خلأهای زیادی درخصوص مسئولیت این اشخاص وجود دارد؛ اما این پرسش پا برجاست که اولین بار مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در کدام نظام کیفری پیش بینی شده است که بعدها این نظام مبناء برای سایر نظام های کیفری قرار گرفته و کار مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی را دنبال کرده است. از این جهت در این تحقیق با روش تحلیلی-توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای در کنار پاسخ به پرسش های فوق به این نکته نیز پرداخته خواهد شد که سیر تحول مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی چگونه بوده است و از کجا این مفهوم وارد ادبیات کیفری این سه نظام حقوقی(ایران، افغانستان و انگلستان) شده است. به نظر می‌رسد آغاز هر جرم انگاری با توجه به نقض یکی از ارزش‌های اجتماعی بروز می‌کند. در خصوص اشخاص حقوقی نیز همین مورد صادق است؛ یعنی این شرکت‌ها بودند که در راستای منافع خویش مرتکب جرم شدند و به دنبال آن قانون‌گذاران برای جلوگیری از ارتکاب جرم و مجازات کردن عامل آن، به تعریف مسئولیت کیفری برای اشخاص حقوقی دست زدند. لذا، برای اولین بار این مورد در نظام کیفری انگلستان سپس در نظام کیفری ایران و بلاخره در نظام کیفری افغانستان مورد پیش بینی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار