چیستی نافرمانی مدنی از منظر جامعه شناسی حقوق عمومی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی گروه حقوق عمومی، دانشکده علوم انسانی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

2 استادیارگروه حقوق عمومی، دانشکده علوم انسانی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران(نویسنده مسئول)

3 استادیارگروه حقوق عمومی، دانشکده علوم انسانی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

4 استادیار گروه حقوق عمومی، دانشکده علوم انسانی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

چکیده

درک درست از نافرمانی مدنی در حوزه حقوق عمومی مبتنی بر شناخت صحیح آن به عنوان یک پدیدة اجتماعی و یک واقعیت درونی در جامعه از جهت چیستی و چرایی بروز آن و پاسخ مناسب به این پرسش است که اگر دولت ها حاکمیت بوسیله قانون را جایگزین حاکمیت قانون کنند ، مردم چگونه دولت ها را وادار به لغو یا اصلاح عملکرد خود می نمایند؟ نافرمانی مدنی یکی از شیوه های مؤثر در این خصوص می باشد. یافته های این پژوهش از جهت چیستی بیانگر آن است که صرف غیر خشونت آمیز بودن یک اقدام به تنهایی برای وصف نافرمانی مدنی کافی نیست و باید دارای دیگر ویژگی ها همانند آگاهانه و آشکار بودن، عدم تابعیت از قانون و پذیرش مسئولیت نیز باشد. ناعادلانه و غیر اخلاقی دانستن یک قانون یا تصمیم و آثار منفی ناشی از اعمال آن ها و حق اعمال نظارت اجتماعی بر دولت نیز پاسخی مناسب به چرایی بروز این پدیده اجتماعی است.

کلیدواژه‌ها