1
گروه تاریخ،واحدشبستر،دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر ،ایران
2
گروه تاریخ، واحدشبستر،دانشگاه آزاداسلامی ، شبستر، ایران(نویسنده مسؤل)
3
گروه معارف،واحدتبریز،دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز ،ایران
10.30510/psi.2023.218800.1118
چکیده
خاندان قاجار، ادامه روندی بود که بیش از هزار سال بر صحنه سیاسی ایران استیلا داشت. البته سیر تحولات جهان و به‌ویژه مغرب زمین از نظرگاه ایرانیان پنهان نماند و به دنبال آشنایی گروهی از آن‌ها با تحولات در ممالک غربی، برخی مطالبات مدنی و سیاسی در رأس خواسته‌های گروهی از اصلاح‌طلبان و روشنفکران جامعه قرار گرفت. قانون‌گرایی و تدوین قانون اساسی از نخستین مطالبات ایرانیان بود. بدیهی است دولت قاجار که نماینده قرن‌ها استبداد مطلقه ایرانی بود، در برابر این سیل تحول‌خواهی مقاومت می‌کرد. انباشت خواسته‌های روشنفکران و اصلاح‌طلبان و فقدان عزم جدی در دولت قاجار برای اجابت این مطالبات، درنهایت به نهضت مشروطه منجر گردید. این تحول تاریخی، نقطه عطفی در شکل‌گیری نهادهای سیاسی مدرن در ایران بود. در این مقاله با نگاهی تحلیلی - توصیفی به بررسی و نقد تأثیرات نهضت مشروطه بر شکل‌گیری نهادهای سیاسی در جامعه ایرانی و نوآوری‌های مفهومی انقلاب مشروطه در جامعه و سیاست در دوره قاجار پرداخته‌شده است.
)