معیارهای حقوقی واخلاقی ناظربر گزینش قضات؛ در نظام حقوقی ایران و آمریکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حقوق، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز ایران

2 استادیار ، گروه حقوق، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران(نویسنده مسئول)

3 استادیار ، گروه حقوق، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

10.30510/psi.2024.206386.1076

چکیده

زمینه :جایگاه امر قضاء، سازمان آن و نحوه گزینش و انتخاب قضات در ساختار حکومت همواره موضوع بحث های حقوقی و سیاسی مختلف بوده است. اهمیت نقش قضات در جامعه یک واقعیت تاریخی قابل احترام و شناخته شده است قدرت خارق العاده ای که در دادگستری سرمایه گذاری می شود ، نیاز به یک رفتار والا دارد و تعهد به حفظ قانون و انجام کار به شیوه ای بی طرفانه از الزمات این وظیفه قضایی با شمار می رود . از نظر افکار عمومی در میان بازیگران فعال در فرآیند عدالت کیفری، قاضی عنصری است که مسئولیت حفظ استقلال، بی طرفی و انصاف در نظام قضایی را بر عهده دارد. واین امر میسر نمی گردد مگر با انتخاب قضات شایسته وبا اخلاق. هر چه شیوه گزینش و انتخاب قاضی مبتنی بر شایستگی و قابلیت های فردی و معیارهای عینی و سنجش پذیر استوار باشد ، در عمل می توان قضاتی با استقلال رای و اعتماد به نفس در نظام قضایی مشاهده کرد .
نتایج:در نظام حقوقی ایران انتخاب قضات بر اساس مبانی مذهبی و درآمریکابر مبنای لیبرال و مطابق با فلسفه سیاسی پذیرفته شده هم؛ در سطح فدرال و ایالتی صورت می پذیرد و در این میان علاوه بر معیارهای حقوقی و تخصصی ؛معیارهای اخلاقی در جهت برآورده کردن ارزش های اجتماعی و حفظ اعتبار قوه قضاییه و جلب اعتماد عمومی مورد توجه هر دو نظام حقوقی قرار گرفته است. با توجه به نقش قاضی در حفظ نظام ارزشی، هر دو نظام به همین سبب؛ برصلاحیت های علمی و اخلاقی قاضی تاکید ویژه‌ای دارند.

کلیدواژه‌ها